سمیرم نگینی درخشان+عکس

به گزارش سمنا به نقل از   ایمنا ، شهرستان سمیرم با مساحت پنج هزار و ۲۲۴ کیلومتر مربع در جنوب غربی استان اصفهان با ارتفاع متوسط دو هزار و ۴۶۰ متر از دریا، بین چهار استان اصفهان، چهار محال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد و فارس واقع شده‌است.

از شمال به شهرضا، از شرق به آباده و اقلید و از جنوب غربی و غرب با مرز طبیعی رشته کوه‌های دنا به استان کهگیلویه و بویر احمد، از غرب به بروجن و لردگان (چهار محال و بختیاری) محدود می‌شود. فاصله مرکز شهرستان تا اصفهان ۱۵۰ و تا تهران ۴۳۵ کیلومتر می‌باشد.
این شهرستان ۹/۴ درصد مساحت و ۶۵/۱ درصد جمعیت استان اصفهان را شامل می‌شود. از نظر موقعیت قرارگیری در حاشیه جنوب شرقی رشته کوه‌های زاگرس قرار گرفته به طوری که رشته کوه‌های دنا به صورت حصاری در غرب و جنوب غربی آن کشیده شده‌است.

در مورد وجه تسمیه سمیرم مطالب مختلفی نقل شده است از همه معروف‌تر که با واقعیت نزدیک تر است این است که به علت آب و هوای کوهستانی و بسیار سرد شهر سمیرم نام این شهر سمیران و یا زمیران نامیده می شده که با گذشت زمان و تلفظ مردمی به سمیرم تبدیل شده که به معنای کلمه سردسیر است و همانطور که قبلا نیز اشاره شد ارتفاع شهر سمیرم دو هزار و ۴۶۰ متر است و به شهری که در این ارتفاع قرار گیرد اصولا شهر سرد اطلاق می‌گردد.
میل های سنگی

موقعیت جغرافیای و شرایط طبیعی کوهستانی بودن و شرایط آب و هوایی وجود غارهای آهکی در منطقه محل ایمنی برای ساکنین اولیه این ناحیه بوده چنانچه

آثار حجاری شده بر دیوارهای غارها نشان مسکونی بودن آنان در گذشته بوده که از زمان ساسانیان در این منطقه باقی مانده نظیر دژ پهن قلعه سنگی قلعه مختارخان و میل های سنگی متعددی در اطراف این شهر بیان کننده قدمت تاریخی و قدیمی بودن این شهر است.

منطقه کمه در شهرستان سمیرم
سابقه تاریخی سمیرم به ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد و در منطقه “کمه” آثار سکونت پارس و در شهر سمیرم شواهدی از وضعیت مدنی این شهر در دوره هخامنشینیان بدست آمده است که همگی نشان از پیشینیه باستانی و تاریخی این شهرستان می دهد

سابقه تاریخی شهرنشینی سمیرم به دوره هخامنشیان باز می گردد
در جنوب سمیرم مزرعه ای به نام کوره وجود دارد که اکنون خرابه هایی از خانه ها و حتی حمام در آن به جا مانده است و این دلیل بر شهر بودن سمیرم در آن زمان می باشد، زیرا در دوران قبل از اسلام یکی از شاخص های شناخت شهر، حمام بوده است و دلیل دیگر اطلاق نام کوره بر این منطقه است، چرا که هخامنشیان به شهر کوره می گفتند.
اگر به سنگ لوحه های قبرستان شاه عبدالرضا و دیگر قبرستان های قدیمی شهر سمیرم که بیشتر آنها فرسایش یافته اند بنگریم، سنگ قبرهایی از تاریخ ۱۰۲-۹۶ هجری به چشم می‌خورد که دلیلی بر وجود سمیرم از زمان های گذشته است ولو بصورت روستایی کوچک.
شواهدی نشان می‌دهد که در گذشته سمیرم آباد بوده وجود قلعه ها و محله ها، دیوارهای بلند (نارین قلعه، شبستان‌ها و بند و زیر بند) که از زمان اتابکان در سمیرم به جای مانده شاهدی بر این مدعاست.
در زمان سلجوقیان سمیرم شهری، معروف بوده و کمال الدین علی سمیرمی مدت‌ها وزیر سلطان محمود بوده و قدیمی ترین حمام و مسجد در سمیرم از دوره سلجوقیان است که به دستور این وزیر سلجوقی ساخته شده است سمیرم در زمان صفویه کاملا آباد بوده است و حمله افغان‌ها به اصفهان و عبور ۱۵ هزار افغانی برای تصرف شیراز و عبور از شهر سمیرم با قتل و غارت به ویرانی کشانده شده از دوره قاجاریه شبستان مسجد جامع قلعه به جای مانده که با گل و آجر پخته به صورت طاق ضربی ساخته شده است سمیرم به علت همجواری با اصفهان و همچنین قرار گیری بر سر راه استان اصفهان

و فارس از جنگ ها و در گیری های در امان نبوده، در عصر قاجار در معرض تاخت و تاز قشون لطفعلی خان زند و خان بابا جهانبانی (پسر برادر آقا محمد خان قاجار)قرار گرفت.

تصویر بالا مسجد خانعلی سمیرم را قبل از تخریب نشان می دهد.

تصاویر بالا نشان دهنده نمای داخلی حمام خانعلی قبل از مرمت است.
بعد از قاجاریه منطقه عرصه رقابت و رویارویی دو ایل بزرگ بختیاری و قشقایی قرار گرفت که محل برخورد دو طرف سمیرم بوده است و همچنین تا مدتی سمیرم محل زورآزمایی خوانین و ایالات مختلف با دولت مرکزی بوده که جنگ ۱۳۲۲ نمونه بارز آن می باشد که در سمیرم به “سال غارتی” معروف شده در این جنگ تعداد زیادی از جوانان سمیرم و فرماندهان سمیرم فرماندهان و سربازان ارتشی وعده ای شورشیان کشته شدند.
سیلی که نیمی از سمیرم را تخریب کرد
در سمیرم چندین بار زلزله اتفاق افتاده که عمدتاً در امتداد و نزدیک گسل اصلی زاگرس بوده، حدود سال ۱۳۰۰ سیلی جاری شده که نیمی از سمیرم را تخریب کرده است از دیگر حوادث قحطی معروف است که به علت مسدود و محدود بودن راه‌ها و عدم رفت و آمد و نبود پزشک و بهداشت کافی بیماری‌ها بر مردم غالب شده و نیمی از جمعیت شهر برا اثر بیماری وبا تلف شده اند.
تپه های تاریخی
از تپه‌های تاریخی سمیرم می توان به تل وزیری و تل شاهی اشاره کرد که در روستای کمه، در ۶۸ کیلومتری جنوب سمیرم به فاصله دو کیلومتری از هم قرار دارند این تل ها از تپه های باستانی بوده و گویا از دوران پیش از اسلام آثار و بقایای در آن یافت شده است.
از مشخصات تل وزیری ارتفای تل از پای تپه تا سطح فوقانی، با توجه به شیب تپه ۳۸ متر و محیط تپه ۲۵۰متر گمانه زنی شده است در قسمت فوقانی و شمال این تپه آثار یک ساختمان قدیمی مشخص شده است که در تحقیقاتی که پرفسور واند نبرگ در این منطقه انجام داده است وی عقیده دارد این ساختمان مربوط به قوم پارسوا حدود ۷۰۰ سال قبل از میلاد بوده است.
از دیگر تپه های تاریخی سمیرم می توان به تل اژدر اشاره کرد که در دو کیلومتری روستای پهلو شکن پادنا قرار دارد و قلعه ای درون تل کشف شده است که عده ای بر این عقیده هستند که قدمت ان به ۱۷۰۰سال پیش بر می گردد.
قلعه سنگی (دژ بهمن)

آثار دژ سنگی قدیمی بر فاز کوهی بلند به نام قلعه سنگی یا دژ بهمن که در ۴۰ کیلومتری جنوب خاوری سمیرم قرار دارد.
این قلعه بین راه کمه به سمیرم در ۱۰ کیلومتری شهر حنا قرار گرفته است.
قلعه سنگی در بالای کوهی مرتفع می باشد که در کمر این کوه کتیبه هایی دیده می شود، در پای کوه دو حوض بزرگ که در سنگ کنده شده است که گویا مخازن آب ساکنین قلعه بوده است.
هر یک از این مخازن سنگی دارای ۱۱ متر

طول و ۳۰/۴ متر عرض و ۳۰/۳ متر عمق دارد و دارای ۱۳ عدد پله که هر کدام از پله ها دارای ۷۰ سانتیمتر طول ،۲۸ سانتیمتر عرض و بلندی هر کدام ۲۵ سانتیمتر می باشد.
در قله کوه که به نام داش قلعه سی یا دژ بهمن نامیده می شود در روی چهار ستون سنگی که در چهار طرف سطح فوقانی کوه قرار دارد کتیبه هایی برجسته و گود نقر شده است. کتیبه ای دیگری به خط عربی در جنوب این کوه بر سینه سنگ دیده می شود.
این چهار ستون سنگی به وسیله دیوارهای چینه ای اطراف آن، سطح فوقانی کوه را به شکل قلعه در آورده اند.
از دیگر آثار تاریخی سمیرم می توان به سنگ قبرستان های تنگ شهید و دو میل سنگی در مسیر راه بین ده خسرو و شیرین و کمه به فاصله ۱۸ کیلومتری شرق کمه اشاره کرد که بعد از انقلاب به تنگ شهید معروف است، قبرستانی از اوایل اسلام در کنار راه وجود دارد.
در این منطقه دو میل سنگی مربوط به یک آتشکده ساسانی جلب توجه می کند. یکی از این میل ها از محل خود به کنار قبرها منتقل شده است و دومی در کنار پایه های سنگی به حال خود افتاده است.
مسجد جامع قلعه
در جای جای شهر سمیرم آثا فراوانی که حکایت از گذشته باستانی و حیات اجتماعی در دوره های هخامنشیان، ساسانیان، صفویه، قاجاریه و دوران قبل از اسلام و بعد از اسلام مشاهده می شود.
یکی از این آثار مسجد جامع قلعه می باشد که در دوره ناصرالدین شاه قاجار و در زمان حیات آخوند ملامحمدتقی بنا شده است. این مسجد در حدود سال ۱۳۱۸ قمری برابر با ۱۲۷۶ شمسی حدود ۱۱۵ سال پیش ساخته شده است.

زیر بنای این مسجد ۲۰۰ مترمربع است که در دو طبقه ساخته شده است. طبقه زیرین آن به صورت شبستان که سابقه کهن دارد و طبقه دوم آن مخصوص برگزاری آیین‌های مذهبی و اقامه نماز می باشد. با توجه به قدمت تاریخی نوع آجرهایی که در ساخت مسجد به کار رفته است قابل تامل بوده.

اشکفت دراز
از جمله مکان های باستانی و دیدنی سمیرم می توان به اشکفت دراز که در شرق شهر سمیرم است، اشاره کرد.
بر دیواره های این غار دست نوشته هایی به خط کوفی حک شده است که چندین سال قبل توسط سود جویانی که قصد برداشتن و به یغما بردن آن را داشته اند شکسته است و در شرف ابودی قرار دارد.
غار اشکفت دراز با آنکه یادآور دوران باستان و نشان دهنده قدمت تاریخی این مرز و بوم است دارای آبشار زیبای فصلی می باشد که در بهار زیبایی آن محوطه را دوچندان می کند و دیدن آن خالی از لطف نیست.
غار دنگزلوی سمیرم همتای غار علی صدر همدان

این غار در ضلع شمال شرقی کوه دنا و در حوالی روستای دنگزلو می باشد این روستا بیش از یکصد سال قدمت دارد و از توابع بخش پادنای علیا شهرستان سمیرم و در دامنه ارتفاعات نوول است این غار دارای تالارهای بزرگ و چند تالاب است که باید با قایق از آنها عبور کرد و یکی از منابع مهم آبی منطقه پادنا محسوب می‌شود. منطقه پادنا در شمال رشته کوه دنا دارای بافتی روستایی و عشایری است محل ییلاق طایفه فارسیمدان از ایل بزرگ قشقایی می‌باشد.

با اطمینان می توان گفت این غار همتای غار علی صدر در همدان است ولی از بی توجهی مسوولین رنج می برد.
برای اینکه بتوانید وارد این غار شوید و سفر غارنوردی خود را ادامه دهید به تجهیزات مهم کوهنوردی و کفش مناسب نیازمند هستید، به علت جاری بودن همیشگی آب در این ناحیه کف غار بسیار لیز بوده بنابراین هنگام عبور باید مراقب خود و اطرافیان باشید.
اما متاسفانه این غار از دید مسوولین دور مانده است و به آن رسیدگی نمی کنند اگر به وضعیت این غار رسیدگی شود و آن را برای پذیرایی از مسافران آماده کنند می توان به جرات گفت سالانه میلیون‌ها مسافر برای بازدید از این غار به سمیرم خواهند آمد.
غار دنگزلو
منطقه پارک کوهستانی سمیرم همتای ماسوله گیلان

تخت قراچه(تخت سیاه) یعنی محلی کوچک با صخره‌هایی سخت که قسمتی از پهنه سنگی کوه در میان محله های پایین سمیرم و محله قلعه در بلندای این شهر است.
بقایای غارها و کنده کاری‌ها نشان می‌دهد که این منطقه از گذشته سکونتگاه و بازاری مهم

برای دامداران و کشاورزان این منطقه بوده است.

این مکان از زمان اقوام “کاسی ها” و “اوراتورها” بعنوان محل سکونت انسان هایی بوده که خانه های صخره ای در دل سنگ ها داشتند.
آسیاب آبی و نارین قلعه که همچون حصاری در بالاترین نقطه این صخره دور تا دور آن را محصور کرده تقریبا در حال نابودی است.

تصاویر بالا تخریب غار های قدیمی در پارک کوهستانی سمیرم

کم توجهی به غار های قدیمی در پارک کوهستانی سمیرم

تعدادی غار در شمال سکونت‌گاه تقرچه و در امتداد سمت چپ آبشار تنگ سیل در کنار یکدیگر قرار گرفته اند و منتظر مرمت و ساماندهی هستند.

اگر کمی در تابستان در این منطقه قدم بزنید آب و هوای مناسب و دید مناسب به شهر، شما را به یاد روستای ماسوله خواهد انداخت با این تفاوت که روستای ماسوله به کل مردم ایران و حتی جهان شناسانده شده است ولی پارک کوهستانی سمیرم ناشناس باقی مانده است.
چشمه ناز ونک
یکی از زیباترین و بکرترین تفرج گاه های سمیرم (شهر ونک) چشمه بزرگ و ۹۶ اینچی ناز ونک است.

این چشمه در شش کیلومتری جنوب غربی شهر ونک قرار دارد که با جلوه ای خاص، کمر کوه دو هزار متری را به دو نیمه مساوی تقسیم می کند.
زیبایی های دست نخورده چشمه ناز، تنگ دالان، منطقه شمس آباد، سواحل طبیعی و کوه های سر به فلک کشیده، جنگل های انبوه و منطقه توریستی کم نظیری در سطح استان بوجود آورده است که می تواند هر بیننده ای را به حیرت وا دارد.
چشمه آب ملخ
یکی از معروف ترین جلوه های طبیعت در ۴۵ کیلومتری جنوب غربی سمیرم در روستایی به نام آب ملخ می باشد، این روستا به گونه ای در بین کوه ها قرار گرفته که در روز چند ساعتی بیشتر از نور خورشید بهره مند نمی شود.

این روستا در انتهای دره ای قرار دارد که نزدیک ترین راه صعود به قلل (کل قدویس) از این مسیر امکان پذیر است.
اگر در مسیر رودخانه رو به ارتفاع بالا برویم به چشمه ای بسیار سرد و تگرگی می رسیم که دبی آن ۵۰ لیتر در ثانیه برآورد شده است،
عده ای معتقد هستند که در اثر رسوب گذاری چشمه، پلی بسیار زیبا بر روی آن بوجود آمده که به تخت سلیمان معروف است.
امید است که به همت مسوولان بتوانیم از تمامی ظرفیت های این شهرستان برای جذب بیشتر گردشگران داخلی و خارجی استفاده کنیم./